Betaalbaar wonen mede gefinancierd door gerichte verkoop van gronden buiten Gent
Foto: © Stad Gent
Het Gentse OCMW bezit vandaag 1.680 hectare gronden buiten onze stadsgrenzen, verzameld door de eeuwen heen. Een indrukwekkend portfolio maar het is natuurlijk niet de taak van het OCMW om gronden te beheren ver weg van onze stad, zelfs tot in West-Vlaanderen. Daarom verkoopt Sogent nu een deel van de gronden die het voor het OCMW beheert. De opbrengsten investeren we hoofdzakelijk in betaalbaar wonen.
De doelstelling: tegen 2025 verkopen we 40 miljoen euro aan gronden en gebouwen. Gronden binnen de Gentse stadsgrenzen worden niet verkocht. Ze kunnen namelijk voor de stad nuttig zijn, bijvoorbeeld als landbouw- of bouwgrond. Een heel ander verhaal geldt voor de gronden buiten onze stad. Daar moeten we nagaan voor welke gronden een verkoop kan en ook de beste optie is.
Volgens de huidige schatting zal 140 hectare aan gronden verkocht worden om de financiële doelstelling te halen. Dat komt overeen met 7,8% van de totale oppervlakte die het OCMW bezit. Vermoedelijk wordt dat zelfs nog een pak minder. In de eerste plaats willen we 28 hectare gronden verkopen die ingekleurd zijn als KMO-zone en bouwgronden. Uit ervaring weten we dat dergelijke gronden zeer gegeerd zijn en dus ook meer opbrengen dan geschat. Daarna volgen gebouwen en hoeves. Pas in allerlaatste instantie komt landbouwgrond voor verkoop in aanmerking. Tot en met eind 2022 verkopen we sowieso geen landbouwgronden en nemen we de tijd om na te gaan welke landbouwgronden we zelf nog kunnen inzetten voor het realiseren van onze doelstellingen.
We kiezen er ook voor om enkel kleinere loten te verkopen. Er zijn geen plannen meer om enorme partijen grond in één keer te verkopen zoals dat in het verleden wel gebeurde. Grote partijen landbouwgrond kunnen opgesplitst worden in kleinere oppervlaktes opdat ook familiale kleinere landbouwbedrijven en nieuwe vormen van landbouw in staat zijn om landbouwgrond te kopen.
Wat doen we met de opbrengsten?
Gent kent een hoge woningnood en met de opbrengsten van de verkoop realiseren we projecten rond betaalbaar wonen. Zo gaat 30 miljoen euro rechtstreeks naar nieuw patrimonium op Gents grondgebied. De overige tien miljoen euro dragen bij aan de realisatie van sociale, waardevaste investeringen van OCMW Gent en de stad. Denk bijvoorbeeld aan dienstenbedrijven, sociale economie, ouderenvoorzieningen, welzijnsbureaus, enzovoort. Op die manier versterken we onze vastgoedpositie in Gent, komen we tegemoet aan de woningnood en ontdoen we ons van een stuk vastgoed dat voor onze stad weinig meerwaarde biedt.
We rekenen ook op onze buurgemeenten om voor sociale huisvesting te zorgen en willen daar ook een rol bij spelen. Daarom geven we aangrenzende gemeenten de kans om bouwgronden aan te kopen aan schattingswaarde, wat veel voordeliger is dan de marktwaarde. Als voorwaarde stellen we wel dat er op die terreinen sociale woningen worden gerealiseerd.
Hier en daar staken de voorbije weken een paar misverstanden de kop op. Het is niet zo dat gronden na een verkoop plots van bestemming veranderen. Een landbouwgrond is na verkoop nog steeds landbouwgrond. Een KMO-zone is na verkoop nog steeds KMO-zone. Welke inkleuring zo’n grond heeft of krijgt hangt af van de lokale gemeentebesturen waar die gronden liggen en daar hebben we als verkoper geen invloed op.
Uiteraard heeft Vlaanderen nood aan ruimte voor groen en natuur. De Vlaamse regering werkt dan ook zeer terecht aan de realisatie van ‘nationale parken’ en ‘landschapsparken’ waarmee grote stukken groen en natuur beschermd kunnen worden. Net zoals Stad Gent met het RUP Groen zorgt 115 hectare extra groen en waarbij 257 hectare bestaand groen wordt beschermd.
Sami Souguir
Schepen van Ruimtelijke Planning en voorzitter Sogent