Contact met vereenzaamde bejaarden
Onze samenleving vergrijst. Dit stelt ons niet alleen voor grote uitdagingen zoals langer thuis wonen mogelijk maken voor senioren, ook voor de toenemende eenzaamheid onder senioren moeten we aandacht blijven hebben.
Onderzoek van de KUL toont aan dat bijna een kwart van de senioren zich niet alleen eenzaam voelt, maar zich ook in een situatie van sociaal isolement bevindt, aangezien ze een klein sociaal netwerk combineren met gevoelens van eenzaamheid. Sommigen brengen dagen door zonder iemand te zien. Hierdoor wordt vaak te laat gepaste hulp geboden aan mensen in nood.
Eenzame senioren zijn vaak een moeilijk bereikbare doelgroep. Ondanks de reeds talrijke initiatieven in onze stad zoals o.a. de vrijwilligersorganisatie 'Kontakt-bejaarden', het project 'Gezelschap voor senioren’ van collega Mathias De Clercq en diverse kleinschalige initiatieven van het OCMW dreigen sommige senioren door de mazen van het net te glippen.
Omdat niet iedereen bekend is met de beschikbare dienstverlening nam het OCMW van Oostende het initiatief met BPost te gaan samenwerken om de noden van bejaarden in kaart te brengen die ze nog niet bereiken. Postbodes komen immers met iedereen in contact en zijn goed geplaatst om noden of problemen te signaleren.
- In welke mate zou een gelijkaardig initiatief in Gent kunnen bijdragen tot het in kaart brengen van de noden van deze moeilijk bereikbare doelgroep?
- Hoe staat het OCMW Gent tegenover dergelijke samenwerking en/of welke initiatieven zullen genomen worden om de dreigende toenemende vereenzaming van bejaarden tegen te gaan?
Sami Souguir
Fractievoorzitter
Antwoord:
Sinds 2008 zet OCMW Gent extra in op detectie van sociaal isolement vanuit de lokale dienstencentra en de projectmedewerkers. Dit gebeurde door systematische huisbezoeken bij tachtig-plussers.
Van 2008 tot eind 2013 werden in dit kader 5269 geslaagde huisbezoeken gedaan.
(geslaagde = d.w.z. binnengeraakt bij de bejaarden thuis)
Hierbij werden 915 personen als risicopersoon gedetecteerd én effectief op maat opgevolgd. Deze personen werden doorverwezen naar de Lokale Dienstencentra die instaan voor de verdere opvolging en deze mensen proberen te her-activeren.
De Lokale dienstencentra bereikten echter hun grens van aantal personen die ze kunnen opvolgen, waardoor de intensiteit van preventieve huisbezoeken geringer wordt.
Bijkomend werd er in 3 lokale dienstencentra - De Thuishaven, De Boei en De Waterspiegel - een eerstelijnspsycholoog aangesteld om de senioren in die regio te ondersteunen op vlak van het voorkomen van een depressie, die vaak gelinkt is aan sociaal isolement.
Het personeel en de vrijwilligers van al onze diensten hebben allen aandacht voor tekenen van sociaal isolement. Iedereen die in een thuissituatie komt, heeft de opdracht om bepaalde signalen op te merken en te bespreken met betrokkenen.
Ondertussen is het 'project sociaal isolement' van de Lokale Dienstencentra hertekend geworden. De maatschappelijk werkers gaan buurtgericht inzetten op de detectie bij thuiswonende senioren van af 65 jaar die een “life-event “ zoals het overlijden van een partner, een scheiding, een verhuis of ziekte hebben meegemaakt. Rond de senioren met een vereenzamings-gerelateerde problematiek zal geprobeerd worden om wijkgerichte netwerken uit te bouwen in samenwerking met én ter versterking van het bestaande aanbod. De Lokale Dienstencentra zullen hierbij ondersteuning krijgen van de medewerkers van de 'expertisecel - sociaal isolement' van het OCMW Gent.
Standpunt inzake eventuele samenwerking met BPost:
Postbodes komen inderdaad veel aan huis en zouden de noden van bejaarden in kaart kunnen brengen. Zij zijn hier echter niet voor opgeleid en krijgen weinig tijd om de noden effectief te bevragen, waarbij de ‘echte’ vraag soms verloren gaat. Het volstaat daarbij niet enkel om de noden te detecteren. Eenmaal gedetecteerd, moet er een adequate opvolging gebeuren.
Gezien al onze medewerkers oog hebben voor de tekenen van sociaal isolement en dat dit ook wijkgebonden opgevolgd wordt, lijkt een samenwerking met BPost niet opportuun.
BPost is een commerciële speler en vraagt hiervoor een vergoeding.
In het verleden werkten vrijwilligers van de Lokale Diensten Centra al mee aan bevragingen o.a. bij het behoeftenonderzoek van professor Verté. Het kan een denkpiste zijn om eveneens vrijwilligers in te schakelen bij de detectie van sociaal geïsoleerden.
Rudy Coddens
OCMW-voorzitter en Schepen van Seniorenbeleid, Werk en Armoedebestrijding