Op 7 juni trekken we naar de stembus voor de Europese en Vlaamse verkiezingen. De organisatie van verkiezingen brengt heel wat kosten met zich mee en hoewel de praktische organisatie van de verkiezingen bij FOD Binnenlandse Zaken ligt zal ook voor stad Gent een belangrijke rol weggelegd zijn in de organisatie van de verkiezingen.

Wat de invoering van het elektronisch stemmen in Gent betreft is in het verleden gesteld dat Gent als eerste stad in rang in aanmerking moest komen. Eén en ander hing af van de onderhandelingen tussen de federale overheid en de gewesten die in 2008 zouden plaatsvinden.

Mijn vragen aan het stadsbestuur zijn de volgende:

• Wat zijn de verantwoordelijkheden van stad Gent i.k.v. de organisatie van de Vlaamse en Europese verkiezingen op 7 juni e.k.?
• Welke kosten dienen hiervoor door stad Gent gedragen te worden en hoeveel bedragen deze?
• Wat is de stand van zaken m.b.t. de invoering van het elektronisch stemmen in Gent?

Sami Souguir
Fractievoorzitter

Antwoord:

In verband met de verkiezingen van het Europees Parlement en van het Vlaams Parlement op 7 juni 2009 dient de stad Gent, zoals voor alle verkiezingen, voor de hiernavolgende zaken te zorgen:

• Vergoeding van de prestaties van het stadspersoneel en van het ter beschikking gestelde personeel van het hoofdbureau der verkiezingen.
• Bestelling kantoorbenodigdheden voor het hoofdbureau.
• Betaling van de facturen inzake de bestelling door het hoofdbureau van de verschillende drukwerken die wettelijk nodig zijn in de stem- en stemopnemingsbureaus.
• De technische werkingskosten (herstelling en maken van kieshokjes en borden).
• Telefoon + informatica in het hoofdbureau.
• Inrichting van de 300 stembureaus en van de 200 stemopnemingsbureaus in de scholen en andere instellingen van de stad Gent en de eventuele betaling van de huurkosten (aan vrije en gemeenschapsscholen).
• Bijdrage in de kosten gemaakt door de provincie (o.m. voor het drukken van de stembiljetten).
• Verzekeren van de vrije en gemeenschapsscholen.
• Opstelling en afbraak van de borden dienend voor de verkiezingspropaganda.
• Opstelling en afbraak van de kieshokjes in de stembureaus.
• Inrichting van het hoofdbureau in het dienstencentrum Gentbrugge.
• Levering van sandwiches en frisdrank aan de leden van de stem- en stemopnemingsbureaus.
• Betaling van de vervoerkosten van de voorzitters van de stem- en stemopnemingsbureaus.

Het totale bedrag dat voorzien is in de begroting 2009 voor de betaling van al deze (wettelijke) verplichtingen bedraagt 918.998 euro.

Historiek

In 1994 heeft de koning bij een in Ministerraad overlegd besluit beslist dat o.a. in de steden Antwerpen, Luik en Brussel gebruik zou gemaakt worden van een geautomatiseerd stemsysteem. De apparatuur van het elektronisch stemmen werd er door de federale overheid aangeschaft en deze steden betalen daarvoor jaarlijks (gedurende 10 jaar) een door de koning vastgesteld bedrag.

Er werd een universitaire studie uitgevoerd omtrent de invoering van een nieuw elektronisch systeem en deze studie werd besproken in het Parlement in juni 2008. Er werd daaromtrent een resolutie gestemd. (in bijlage)

Wat de toekomst van het elektronisch stemmen in België betreft, is het aan de regering om dus (op basis van deze resolutie) een nieuw elektronisch stemsysteem te ontwikkelen dat het mogelijk maakt om een papieren biljet af te geven.

Na de goedkeuring van dit systeem kan het uitgeprobeerd worden bij de volgende datum van de verkiezingen.

Op basis daarvan werd de Minister van Binnenlandse Zaken op 25 juli 2008 ermee belast een samenwerkingsakkoord te sluiten met de gewesten teneinde een overheidsopdracht op te starten voor de ontwikkeling van een nieuw elektronisch stemsysteem. Dit samenwerkingsakkoord werd enkel ondertekend door het Vlaams Gewest en de geïnteresseerde ondernemingen moesten vóór 29 september 2008 hun kandidatuur indienen voor deze overheidsopdracht. Tot op heden werd ons echter daaromtrent geen verdere informatie meer doorgegeven.

Een gemeente kan echter zelf ook een geautomatiseerd stemsysteem willen aanschaffen en dit dan door een koninklijk besluit laten bekrachtigen. In dit geval is er een financiële tussenkomst voorzien van de Staat ten belope van 20 % in de investeringskosten.

Uiteraard hangt alles af van de goedkeuring inzake het gebruik van het nieuwe elektronische stemsysteem (dat nog moet goedgekeurd worden door de federale overheid - zie hoger).

Stand van zaken Gent

Door het Departement Bevolking en Welzijn en de schepen van Burgerzaken werd het elektronisch stemmen opgenomen in het meerjarenplan. Uit de testcases in bovenstaande steden gemeenten is gebleken dat niet altijd zonder problemen is gelopen.

Als de stad zelf een geautomatiseerd stemsysteem willen aanschaffen en dit dan door een koninklijk besluit laten bekrachtigen zou dit een totale kostprijs van ongeveer 1.630.000 euro betekenen.

Het College van Burgemeester en Schepenen heeft dit weggesaneerd omdat er op dit moment geen zekerheid kan gegeven worden dat de procedure feilloos verloopt, daarom heeft de schepen van Burgerzaken momenteel geen prioriteiten in deze bestuursperiode.

Catharina Segers
Schepen van Bevolking en Ambtenaar van de Burgerlijke Stand